Satıh (yüz) Ölçüleri

Eski ölçülerden satıh ölçüsünün esası “mimar arşını murabbaı”, yani bir dılı bir mimar arşını olan murabbadır. Bir mimar arşını murabbaı: 0,758 x 0,758 = 0,574564 m² dir. Mimar arşını murabbaının ez’af ve aczası şunlardır:

Cirip 3.600 arşın mu. bir dılı 60 mi.ar.mu 2069,2344 m²
Dönüm 1.600 arşın mu. bir dılı 40 mi.ar.mu. 919,3024 m²
Evlek 400 arşın mu. bir dılı 20 mi.ar.mu. 229,8156 m²
Cirip, dönüm ve evlek, bağ ve tarla gibi geniş arazi ölçülmesinde kullanılan bir nevi satıh ölçüsüdür. (Ar ve hektar gibi)

Mimar arşını murabbaı’nın eczasını iyi anlamak için şekle müracaat edelim. Bir arşın murabbaında “24 sağ parmak”, bir sağ parmakta da “24 çürük parmak” bulunur. Demek oluyor ki bir arşın murabbaında 24 x 24 = 576 çürük parmak vardır. Bunları aşağıda şöyle gösterelim:

1 Mimar arşını murabbaı 24 sağ parmak
1 sağ parmak 24 çürük parmaktır.